Weblog

In gedachten verzonken chimpansee (Pan troglodytes)

Sunday, 28 September 2025

chimpansee (pan troglodytes) 8-2025 1999Iedereen laat zijn gedachten wel eens dwalen. Je kijkt, maar ziet niets, alles is naar binnen gericht.  Terwijl je geest met je wegloopt ben je minder bewust van je omgeving, tot je iemands blik kruist en deze je ineens weer op aarde brengt. Dagdromen is normaal en gezond, je hersens vallen terug op hun Default Mode Network, dat normaal gesproken actief is gedurende rust en je geest neemt je mee langs gedachten en herinneringen.

 

Dit is niet alleen aan mensen voorbehouden, ook primaten zoals chimpansees laten hun gedachten dwalen. Chimpansees zijn net als mensen in staat tot metacognitie, het vermogen om je eigen kennis en gedachten te analyseren. Hoewel dagdromen een menselijk begrip is, kun je er gerust vanuit gaan dat hun zelfbewustzijn en vermogen tot zelfreflectie en introspectie chimpansees in staat stelt tot eenzelfde soort zielenroerselen.

 

chimpansee (pan troglodytes) 8-2025 1995chimpansee (pan troglodytes) 8-2025 1997Dit mannetje is gefotografeerd in ZooParc de Beauval. Terwijl er op een drukke dag hordes bezoekers langs hem liepen, zat hij in zichzelf gesloten op zijn rots.

 

Lees ook: Moeder en kind (Pan troglodytes), Bonobofamilie (Pan paniscus), Chimpansee Gert-Jan van de Beekse Bergen en Aapjes kijken.

 

Klik hier voor meer portretten van mensapen.

Parende Graskrabspinnen (Xysticus erraticus)

Sunday, 28 September 2025

paring graskrabspin (xysticus erraticus) 5-2023 8167Het paargedrag van Xysticus cristatus, de Gewone krabspin, is goed gedocumenteerd, maar volgens mij wijkt dat van de Graskrabspin daar niet veel vanaf. Op deze foto zie je namelijk het grotere vrouwtje van de Graskrabspin, met daar bovenop het kleinere mannetje. Als je goed kijkt zie je dat hij haar poten met wat dunne draden bij elkaar heeft gebonden en dat hij voor haar een cadeautje heeft achtergelaten. Terwijl hij over haar heen klautert, probeert hij zich zo te manoeuvreren dat hij zijn tasters bij haar kan inbrengen en haar kan bevruchten, bij voorkeur voordat zij uit haar betovering wordt verbroken en hem als een potentiële prooi ziet. Deze bondage met zijde heeft eerder een hypnotisch dan een praktisch nut, want zij is sterk genoeg om hieruit te ontsnappen, toch leidt het haar voldoende af om het mannetje de tijd te geven haar te bevruchten en daarna te ontsnappen.

 

Het is bekend dat meerdere mannetjesspinnen hun partner een klein cadeautje aanbieden voor ze aan de paring beginnen. Meestal is dat een in zijde gebonden insect, maar soms maken ze er zich er wat makkelijker vanaf, zals deze Romeo, die niet veel verder kwam dan een propje verdroogd blad. Maar blijkbaar werkte het wel, want hij heeft het er toch maar mooi levend vanaf gebracht.

 

Lees ook: Graskrabspin (Xysticus erraticus), Parende strekspinnen (Tetragnatha extensa), Parende spinnen, Gewone kameleonspin (Misumena vatia), Groene krabspin (Diaea dorsata), Krabspinnen en Zwartrugrenspin (Philodromus dispar).

De woestijnbuizerd en vogelshows (Parabuteo unicinctis)

Monday, 22 September 2025

woestijnbuizerd (Parabuteo unicinctus) 8-2022 5141Woestijnbuizerds jagen in groepen en werken daarbij nauw samen, ze zijn sociaal en intelligent, wat gelijk ook de drie redenen zijn waarom je ze zo vaak bij vogelshows tegenkomt. Als een woestijnbuizerd bij een valkenier opgroeit, gaat hij daar een sterke band mee aan omdat ze deze als een partner gaan zien. Ze leren snel en hebben een betrouwbaar zachtaardig karakter, allemaal eigenschappen die voor een valkenier waardevol zijn en woestijnbuizerds uitermate geschikt maken voor vogelshows.

 

woestijnbuizerd (Parabuteo unicinctus) 8-2022 5149Deze buizerds jagen in groepsverband van 2 tot 7 dieren, waarbij een ouder ervaren vrouwtje vaak de jacht leidt. Ze speuren vanaf een lage uitkijkpost naar een prooi en achtervolgen deze over lange afstand. Ze jagen op hagedissen, vogels en zoogdieren en kunnen, omdat ze in groepsverband werken, ook grotere prooien zoals reigers hazen of kalkoenen aan. Buiten het jagen helpen ze elkaar ook bij de bouw van een nest. Voor zover bekend zijn zij de enige roofvogels die dit doen. De vrouwtjes zijn ongeveer 10% groter dan de mannetjes en hebben een spanwijdte tot 120cm.

 

Deze woestijnbuizerd is tijdens een vogelshow bij de Beekse Bergen gefotografeerd.

 

Lees ook: Homer, de Amerikaanse zeearend, Cirkelende buizerds in de avondthermiek, Luie buizerds (Buteo buteo), Grijze arendbuizerd (Geranoaetus melanoleucus) en Bommen los.

Gerestaureerde bijl no. 3

Monday, 22 September 2025

GRB-3 serif 9-2025 2109Dit venijnige bijltje is gemaakt van een oud bijlblad van 600 gram. Dit blad is met handvijlen opnieuw in vorm gevijld en aan een nieuwe veel kortere steel bevestigd. Oorspronkelijk liep de snede aan de bovenkant nog wat verder omhoog en had hij niet de gekromde holte aan de onderkant van het blad. Het bijlblad is nu een flink stuk slanker en de hoek van de snede is kleiner, waardoor deze bijl nu meer een houtsnij- of beitelbijl is geworden.

 

GRB-3 serif 9-2025 2111GRB-3 serif 9-2025 2115GRB-3 serif 9-2025 2117GRB-3 serif 9-2025 2120Omdat het blad met een grove handvijl in vorm is gebracht heeft het over het hele oppervlak diepe vijlkrassen lopen, ik heb ervoor gekozen om deze niet weg te schuren, het geeft het staal een mooie tekening die ik goed bij het bijltje vind passen.

 

GRB-3 serif 9-2025 2118GRB-3 serif 9-2025 2121GRB-3 serif 9-2025 2126GRB-3 serif 9-2025 2128Het handvat is van essenhout, dat met twee beukenhouten wiggen in de kop is vastgezet en met meerdere dunne lagen Deense olie is afgewerkt. Omdat ik het bijltje hoog bij het blad wil kunnen vasthouden om ermee te kunnen snijden, maar ook lager op de steel als ik er mee wil kappen, heeft het handvat een duidelijke nek onder het blad en forse kromming aan de onderkant. De nek geeft mijn vingers iets om tegenaan te kruipen, terwijl de bolling aan de onderkant goed in de holte van mijn hand past. De kopvormige schreef aan de onderkant geeft me zelfs de mogelijkheid om de steel nog wat lager beet te pakken, deze past namelijk zo in de muis van mijn hand dat mijn ringvinger en pink daar aan de onderkant tegenaan drukken. Op die manier kan ik net iets meer momentum bij het kappen genereren, terwijl ik wel genoeg grip op de steel hou. Het blad is scherp genoeg om snijwerk mee te verrichten, maar toch stevig genoeg om wat klein kapwerk mee te doen. Ik zou er geen volwassen eik mee willen vellen, maar een flinke tak is geen enkel probleem.

 

Omdat de contouren van deze bijl op die van een statige schreefletter lijken, heb ik hem serif genoemd. Een serif is een schreef, de decoratieve versiering aan het uiteinde van schreefletters.

 

De hele bijl is 23 cm hoog, weegt 569 gram en het bijlblad is 15 cm lang met een 9 cm hoge snede.

 

Klik hier voor meer foto’s van de gerestaureerde bijl no. 3 (Serif) en hier voor meer foto’s van andere gerestaureerde bijlen en zelfgemaakte messen.

 

Lees ook: Gerestaureerde bijl no. 1 en Gerestaureerde bijl no. 2.

Roze knoopzwam (Neobulgaria pura)

Monday, 22 September 2025

roze knoopzwam (neobulgaria pura) 11-2024 1566Naar alle eerlijkheid weet ik nog steeds niet 100% zeker of ik deze zwam wel goed heb gedetermineerd, als iemand het beter weet, hoor ik dat graag. Ik twijfelde lang of het misschien toch niet een jong stadium van een judasoor, of een aparte kleurvariatie van een Paarse knoopzwam was, maar ik hou het voorlopig toch maar op een Roze knoopzwam.

roze knoopzwam (neobulgaria pura) 11-2024 1561roze knoopzwam (neobulgaria pura) 11-2024 1562Roze knoopzwammen leven overwegend op beuken , meestal in groepjes, maar soms ook alleenstaand. De matig zeldzame paddenstoel begint als een klein bolletje dat door het hout heen breekt. Gaandeweg wordt hij groter en komvormig. Het vruchtvlees is gelatineus en krimpt bij droogte. Dit groepje kwam ik tegen in natuurgebied De Brand, op een stapel afgevallen takken.

 

Lees ook: Judasoor (Auricularia auricularia-judae), Gele hersentrilzwam (Tremella aurantia) en Zakjestrilzwam (Ascotremella faginea).

Alle regen komt van boven

Sunday, 14 September 2025

la spezie 8-2024 0748Uit eigen ervaring weet ik dat je, als je de was ophangt, altijd wel een paar knijpers laat vallen. Op zich is dat geen probleem, je raapt ze op en probeert het opnieuw. Maar dat is natuurlijk wel wat lastiger als je op een hogere verdieping woont en je geen andere keuze hebt dan je was buiten aan je balkonnetje te laten drogen.

 

la spezie 8-2024 0743Of deze bewoners van de appartementen op de begane grond hun afdakje hebben gemaakt voor de schaduw of omdat ze de zegen van wasknijpers van boven beu waren, weet ik niet, maar waarschijnlijk hoeven ze zelf nooit meer wasknijpers te kopen.

Zelfgemaakt mes no. 3 versie 2 (Imp) met bijpassend kistje

Sunday, 14 September 2025

kistje zgm no 3v2 9-2025 2108Ik had ooit de fout gemaakt om dit mesje met vochtige handen aan te raken en het daarna weg te leggen. O2 is een prachtig staal, maar wel erg roestgevoelig en door mijn onzorgvuldigheid had het lemmet een paar flinke roestplekken opgelopen. Het werd dus tijd om het nog eens goed onder handen te nemen en bij te slijpen. Omdat ik achteraf de hoekige knikken in het lemmet en de achterkant van het handvat toch niet goed bij zo’n klein mesje vond passen, heb ik die ook gelijk veranderd.

 

zgm no 3v2 9-2025 2097zgm no 3v2 9-2025 2099Het lemmet heeft nu een speerpuntvorm en de sneden zijn met een grovere slijpband onder een schuine hoek vanuit het midden geslepen, waardoor de slijpvlakken nu een lichte lijnstructuur hebben. Ook heb ik de bolsters en het handvat wat meer afgerond en de hoekige achterkant rond geslepen. Het handvat is daarna met cyano-acrylaat afgewerkt en het lemmet heeft een laagje olie gekregen.

 

kistje zgm no 3v2 9-2025 2104zgm no 3v2 9-2025 2102Voor het kistje heb ik een oude bamboe snijplank geofferd, hieruit heb ik dunne plankjes gezaagd die met houtlijm aan elkaar zijn bevestigd. Het binnenframe is van berkentriplex en heeft leren strookjes op de contactplaatsen met het mes. Aan de binnenkant van het kistje zit een etiket met de specificaties en aan de buitenkant eentje met het nummer en de nieuwe naam van dit mes: Imp. Het is vernoemd naar de kleine plaaggeesten, die ondeugende neven van de elven.

 

Ondanks dat het aangepaste mesje nog precies even lang is als eerst en slechts 6 gram lichter is geworden, voelt en oogt het wel heel anders. Het lemmet ligt een stuk makkelijker in de hand en het lemmet snijdt soepeler.

 

Klik hier voor het  bericht over ZGM no. 3, hier voor meer foto’s van ZGM no. 3, hier voor meer foto’s van ZGM no. 3v2 (Imp) en hier voor meer foto’s van andere zelfgemaakte messen.

MOBE - Muséum d'Orléans pour la Biodiversité et l'Environnement

Friday, 12 September 2025

mobe orleans 8-2025 2572Oorspronkelijk werd dit museum in 1823 opgericht, het heeft een behoorlijk uitgebreide collectie van een kleine half miljoen stuks en alle ruimte en middelen om deze naar eigen believen te presenteren. In 2021 werd het museum na een uitgebreide renovatie heropend en kreeg het zijn hippe moniker van Mobe. Het middelgrote museum probeert om bezoekers op een “holistische manier een ervaring van de biodiversiteit te bieden”.

 

mobe orleans 8-2025 2556mobe orleans 8-2025 2605De eerste verdieping van het gebouw, le plateau, biedt ruimte aan tijdelijke exposities, de tweede verdieping, mécanique du vivant, verkent via multimedia displays processen zoals voortplanting, voeding en beweging. De derde verdieping, paysage, gaat over de geologische en ecologische processen die de regio hebben gevormd en de vierde verdieping, 4 tiers, biedt een open ruimte voor debat en discussies. Allemaal behoorlijk goed doordacht dus. Het museum ziet zichzelf dan ook graag als een centrum van educatie en maatschappelijke betrokkenheid, waar men, door het bevorderen van begrip voor milieuvraagstukken en biodiversiteit, mensen in staat stelt om beter geïnformeerde en verantwoordelijkere beheerders van onze planeet te worden. Een geweldige ambitie.

 

mobe orleans 8-2025 2571mobe orleans 8-2025 2553mobe orleans 8-2025 2583mobe orleans 8-2025 2639Het ontbreekt ze duidelijk niet aan goede intenties, maar het komt toch niet tot muziek. Geld noch moeite is gespaard om een sterk missiestatement op te stellen. Hun salespitch is uitermate goed doordacht en trok destijds ongetwijfeld genoeg fondsen aan om niet alleen de recente renovatie maar ook nog enkele toekomstige aanpassingen mee te kunnen financieren. Het vervelende is alleen dat ik in het museum weinig van die goede intenties terug zag, voor mij was er niets holistisch aan de hele ervaring. Ik voelde me zeker niet geprikkeld om over grote vraagstukken als milieu of biodiversiteit na te denken, laat staan om daarover te discussiëren.

 

mobe orleans 8-2025 2645mobe orleans 8-2025 2611mobe orleans 8-2025 2697mobe orleans 8-2025 2689Wat vond ik dan wel in het museum? Een forse collectie doorsnee specimen en displays, die zich in vrijwel niets onderscheidde van de vele andere musea die eenzelfde doel nastreven. Het enige in het oog springende verschil was wellicht de verlichting, of beter gezegd, het gebrek daaraan. Aan de buitenkant oogt het museum open en licht met een grote glazen pui. Ook de entree is open en ruim, maar nadat je het museum via de ontvangsthal bent binnengekomen, word je door een deur geloodst en voelt het alsof je een donkere bioscoopzaal binnenstapt. De interieurontwerpers hebben ervoor gekozen om alle ruimtes, behalve de entree en de vierde etage, in een half duister te zetten, De vloeren, muren, plafonds, displays, vrijwel alles is zwart geschilderd. Dat lijkt op papier misschien aardig, maar gaat je na een kwartiertje al snel tegenstaan. Je kunt veel van de tentoongestelde objecten amper zien, vaak vallen ze weg tegen de donkere achtergrond of in de vele reflecties van de felle spotjes in het glas van de vitrines.

 

Eén grote glazen wand vult, over meerdere verdiepingen, de zijkant van het museum. Hierachter staan verschillende objecten tentoongesteld, die je vanaf de galerijen tegenover de centrale trap kunt bekijken. Wederom een leuk idee, en voor die opgezette beer of grote roofvogel werkt het misschien ook wel, maar voor al de andere kleine objecten, zoals die modellen van paddenstoelen die er staan, zul je toch echt een verrekijker mee moeten nemen.

 

Als je uiteindelijk op de bovenste verdieping komt, sta je even met je ogen tegen het licht te knipperen en voelt het alsof je weer een beetje lucht kunt halen. Je kunt van daaruit ook nog even naar de serre die de hele voorgevel van het gebouw beslaat. Al met al toch een uniek museum, waar de hoge verwachting die het missie-statement schept, helaas niet helemaal wordt waargemaakt.

 

Klik hier voor meer foto’s van MOBE en hier voor foto’s van andere natuurhistorische musea.

Zelfgemaakt mes no. 10 versie 2 (Esox) met bijpassend kistje

Friday, 12 September 2025

zgm no 10v2 9-2025 2087Hoewel ik het ontwerp van dit oorspronkelijke mesje best ok vond, stoorde ik me er toch aan dat het lemmet net niet helemaal recht in het verlengde van het handvat lag en dat de dikte van de rug van dit lemmet, in relatie tot het formaat van het handvat, iets te breed aanvoelde.

 

zgm no 10v2 9-2025 2082zgm no 10v2 9-2025 2088zgm no 10v2 9-2025 2086kistje zgm no 10v2 9-2025 2092Ik heb het oorspronkelijke handvat van ebbenhout er dan ook vanaf gehaald en een nieuwe gemaakt van papiermicarta. Dit nieuwe handvat staat wel exact in lijn met het lemmet en omdat dit handvat iets langer en lichter van kleur is, voelt en oogt het ook beter in balans. Verder is het handvat zelfs nog iets slanker geworden en heb ik dezelfde pin als van het eerste mesje gebruikt om het mee aan het lemmet vast te maken. Het lemmet is ook iets bijgeslepen, de snede is nu een stuk minder convex en dunner, waardoor het veel makkelijker snijdt.

 

kistje zgm no 10v2 9-2025 2095kistje zgm no 10v2 9-2025 2096Het eenvoudige kistje is gemaakt van een plank geïmpregneerd hout dat van een oude schutting komt. Het heeft een uitneembaar binnen-kistje van berkentriplex met strookjes tuigleer op de contactplaatsen met het mes. Aan de binnenkant van het deksel zit een etiket met daarop de specificaties en aan de buitenkant eentje met de naam en het nummer van dit mes.

 

Deze tweede versie is 18cm lang met een lemmet uit 440C staal van 7cm en weegt slechts 52 gram. Hij is vanwege zijn eenvoudige, gestroomlijnde silhouet naar een snoek vernoemd.

 

Klik hier voor het bericht over ZGM no. 10, hier voor meer foto’s van ZGM no. 10, hier voor meer foto’s van ZGM no. 10v2 (Esox) en hier voor meer foto’s van andere zelfgemaakte messen.

Rozenbladrolwesplarven (Blennocampa sp.)

Monday, 8 September 2025

bladrolwesplarve (Blennocampa sp) 7-2021 8007Op mijn klimroos zitten elk jaar bladrolwespen, eigenlijk zou je de opgerolde bladeren daarvan weg moeten knippen en in de kliko moeten doen, maar mij storen die delicate groene sigaartjes niet.

 

De bladwesp legt in mei haar eitjes op de roos, de uitgekomen larven beginnen direct aan de rozenbladeren en vreten deze op zo’n manier vanaf de top van het blad langs de nerf af, dat de bladeren omkrullen en een kokertje vormen. De larve zekert deze koker met zijde en vreet, met alleen haar kopje boven de opening van de koker uit, aan het blad dat zich daardoor steeds verder oprolt. In juni en juli verlaten ze hun beschermende behuizing en trekken ze de bodem in. Daar zullen ze zich verpoppen en overwinteren.  

 

bladrolwesplarve (Blennocampa sp) 7-2021 7991bladrolwesplarve (Blennocampa sp) 7-2021 7995bladrolwesplarve (Blennocampa sp) 7-2021 7976bladrolwesplarve (Blennocampa sp) 6-2021 7757Deze kleine larven lijken op rupsen maar hebben zes in plaats van vijf paar buikpoten. Ze zijn groendoorschijnend en hebben een fel oranje tot donkere kop. Het volgroeide wespje is slechts 4 mm klein, zwart, onopvallend en lijkt op een vliegje.

 

Lees ook: Rozenbladwespen (Caliroa aethiops).