Momenteel kun je in Huis Vasari van de Vrije Academie in Amsterdam de tentoonstelling “The Remains of the 1900 London Convention” van Nederlands kunstenaarsduo Darwin, Sinke & Van Tongeren bewonderen. Jaap Sinke en Ferry van Tongeren hebben zich toegelegd op taxidermie, maar hun werk lijkt in niets op de stoffige eekhoorn of verfomfaaide buizerd die bij je grootouders op de schoorsteenmantel stond.

Sinke en Van Tongerens uitgangspunt bij hun taxidermie is niet zozeer natuur als wel cultuur, specifiek onze 17e-eeuwse schilders. Door hun opgezette dieren en nu ook skeletten, expressief en antropomorf te poseren en extreem veel aandacht te geven aan kleur, textuur en dramatiek, roepen ze de sfeer op van schilders als Jan Asselijn, Frans Snyders en Melchior d’Hondecoeter. Dit duo timmert internationaal aardig aan de weg en het moet gezegd, ik ben zelf ook een enorme fan. Toch heb ik enkele kritische noten over hun huidige tentoonstelling.

De locatie voor deze laatste tentoonstelling is goed gekozen, het past perfect bij de luxe aristocratische verzamelaarscultuur waar hun werk mee dweept. De skeletten die ze hebben tentoongesteld zijn (bijna) allemaal zwart gekleurd en staan in elegante en expressieve houdingen. Dankzij de enorme zorg die ze nemen bij houding, afwerking en presentatie, sommige sokkels zijn minstens zo bepalend voor de sfeer als het skelet zelf, krijgt elk object zijn eigen verhaal en pathos. Ik plaats hun werk enigszins in lijn met dat van kunstenaars als Joseph Cornell en Walton Ford.

Sommige stukken, zoals hun Abdim’s Stork, Bornean Orangutan, Giant Anteater en Black Casqued Hornbill & African Pied Hornbill, sprongen er voor mij uit. Hier laten ze zien dat ze houding en expressie in een perfecte balans weten te brengen met lijn en vorm. Andere stukken, zoals Japanese Spidercrap en Roan Antelope, spraken mij minder aan. Zeker bij de bewust onafgemaakte Roan Antelope vond ik de keuze om de koperdraden uit de nek te laten steken en de kop onder de hoef van de antilope te plaatsen, bijna voorspelbare kitsch. Maar laten we eerlijk zijn, ook dat was een belangrijk onderdeel van de verzamelkunst uit de 17e eeuw. Men had vaak meer geld dan niveau en koos daarom onherroepelijk voor de meest opulente en luxueuze beelden en materialen.

Darwin, Sinke & Van Tongeren werken ook via fotografie. In hun serie Les Peintures des Taxidermistes fotografeerden ze hun werkstukken als 17e-eeuwse vanitas stillevens, terwijl op de serie Unknown Poses lege dierenhuiden in een melkwit zeepbad drijven. Zeker deze laatste serie heeft enkele fantastische foto’s opgeleverd, waaruit blijkt dat een simpel idee, tot in perfectie uitgevoerd, tot sublieme beelden kan leiden. In Huis Vasari tonen ze hun derde fotoserie, Cattle & Concrete. Hiervoor hebben ze diverse dierenschedels van Naturalis gestapeld en gefotografeerd, waarna deze zijn geprint en met een dunne laag beton zijn bedekt. Elk werk is voorzien van vee-tags. Deze nieuwe werkwijze resulteert weliswaar in zeer salonfähig  en verkoopbaar werk, maar voelt wel enigszins gekunsteld aan en haalt niet de pure kwaliteit van hun eerdere series.

Ik wil iedereen aanraden om, zolang dat nog kan, deze tentoonstelling te bezoeken, al was het alleen maar vanwege de intieme setting en het fraai vormgegeven krantje dat gratis bij de expositie wordt weggegeven. Darwin, Sinke & Van Tongeren behoren momenteel tot enkele van de interessantere kunstenaars van Nederland. Zelfs als je geen affiniteit hebt met taxidermie en skeletten, biedt deze expositie een unieke ervaring en wie weet hoe ver je misschien moet reizen voor de volgende tentoonstelling van dit internationaal snel opkomende kunstenaars duo.

Lees ook: Treasures from the wreck of the Unbelievable, Allegorie met Venus en Cupido, Vanitas en Shaun Tan in Helsinborg.