Courbets beroemde schilderij L’Origine du monde uit 1866 toont de geopende blote dijen van een vrouw met een goed zicht op haar vagina. Het is een klein intiem schilderij dat sinds het is gemaakt voor veel ophef heeft gezorgd. Het is echter ontegenzeggelijk een realistisch meesterwerk, erotisch, provocerend en uitnodigend. Al lang wordt vermoed dat Joanna Hiffernan voor het schilderij heeft geposeerd. Zij was destijds de muze en partner van Whistler. Het feit dat zij zo ontwapenend voor Courbet poseerde zou dan ook goed de reden van de ruzie tussen beide schilders kunnen zijn. Eeuwenlang is deze vagina als een kleine wereld op zich binnen de randen van de kleine lijst getoond. Tot een verzamelaar in Parijs een schilderij van het gezicht en schouders van een jonge vrouw vond. Dit schilderij bleek volgens Courbet-kenner Jean-Jacques Fernier, een onderdeel van het oorspronkelijke schilderij van Courbet te zijn. Zowel de penseelstreken als de lijnen in het canvas zouden overeenkomen met dat van het beroemde schilderij uit Musée d’Orsay. Hoewel lang niet elke expert het met deze bevindingen eens is, zou dit portret dus heel goed onderdeel geweest kunnen zijn van één groter schilderij waarvoor Joanna in haar geheel heeft geposeerd. Vermoedelijk heeft Courbet het schilderij daarna in stukken gesneden om de identiteit van de jonge Joanna te beschermen.
Hoewel deze vondst de vagina aan de vrouw verbindt kun je jezelf afvragen of deze kennis de kwaliteit van het schilderij vergroot. Hoe mooi Joanna en het oorspronkelijke schilderij van Courbet ook geweest mogen zijn, de aangesneden versie liet meer ruimte voor speculatie en fantasie. Salvador Dali vond een gezicht je reinste pornografie, erotischer en schunniger dan welk lichaamsdeel dan ook. Op die manier bezien is de afbeelding van de losse vagina wellicht zelfs minder aanstootgevend dan die van het gehele portret. Juist door het lichaam los te koppelen van de persoon verkreeg de afbeelding iets mystieks. Een opvatting waar Courbet het, gezien de titel van dit schilderij, waarschijnlijk mee eens was. Toch zullen veel mensen zich afgevraagd hebben welk gezicht en welke uitdrukking er bij werelds beroemdste vagina hoorde. Nu deze vraag is beantwoord is het bijna alsof de fantasie iets van haar glans verliest.
Geen reacties
Reageer: