zgm 26 aculeus 5-2024 0503Dit mes is, net als mes no. 19, geïnspireerd op een khanjar. Een goede khanjar combineert in zijn design luxe met eenvoud. De lichte curve van het lemmet loopt uit in een vlijmscherpe punt, terwijl het handvat vaak zeer luxe wordt versierd. De basisvorm is een slanke platte S, waarin lemmet en handvat beide de andere kant op buigen. Dit oorspronkelijk Perzische ontwerp kom je ook veel tegen bij pesh-kabz en jambiya.

 

Net als bij mijn andere messen heb ik veel tijd in het ontwerp gestoken. Ik wilde een modern mes met een elegante kromming en een luxe uitstraling, maar wel met een ogenschijnlijk eenvoudig design. Hoewel ik meestal kies voor een wat ingetogener ontwerp, wilde ik dat dit specifieke mes luxe en rijk aanvoelt. Ik heb geprobeerd dit te bereiken met een geribbelde messing spacer in de krop, vijlwerk in de ricasso en een lange, ondiepe gevijlde geul over de lengte van de stalen rug van het handvat.

 

zgm 26 aculeus 5-2024 0393zgm 26 aculeus 5-2024 0397zgm 26 aculeus 5-2024 0388zgm 26 aculeus 5-2024 0390Het zal de meeste mensen niet gelijk opvallen, maar als je goed kijkt zie je dat er iets geks aan de hand is met de krop en het handvat van het mes. Deze krop is rondom namelijk uit één stuk. Normaal gesproken wordt zo'n krop over de smalle angel van het mes tegen de ricasso aangeschoven waarna er een volledig handvat tegenaan wordt gezet, zoals dat altijd gebeurt bij een hidden-tang mes. Maar bij dit mes zie je in het handvat toch nog het staal doorlopen en zijn de heftschalen, net als bij een zogenaamd full-tang mes, daar tegenaan bevestigd. Als het staal van het lemmet in één stuk in het staal van het handvat door zou lopen, waar het hier op lijkt, zou deze krop daar nooit overheen geschoven kunnen worden. Dit mes heeft een zogenaamde frame-handle constructie. Aan het lemmet zit een smalle angel waar de krop overheen is geschoven, daarna is er een passend stuk staal, met een uitsparing voor de angel en van dezelfde dikte als het lemmet over de angel heen geplaatst en vastgezet, zodat het lijkt alsof het staal doorloopt. Daartegenaan zijn de heftschalen geplaatst, waardoor dit mes een combinatie is van een full- en hidden-tang constructie. Om te zorgen dat deze constructie goed vast zit, zijn er kleine uitsparingen in zowel de angel als de envelop-constructie van het staal gemaakt, waar eikenhouten wiggen in zijn geslagen die ervoor zorgen dat de stalen envelop niet van de angel kan worden afgeschoven en goed tegen de krop aan blijft zitten. Omdat het staal was gehard heb ik expres niet gekozen voor stalen wiggen, deze zouden te veel stress op de uitsparingen kunnen zetten, waardoor het staal zou kunnen breken. De eerste uitdaging was om de frame handle constructie sterk te maken en in lijn te krijgen met het lemmet en daarna om deze volledig glad te schuren zodat de houten heftschalen daar zonder spleet tegenaan gezet konden worden. Het staal van het handvat heeft over de rug en achterzijde in de lengte een ondiepe geul, deze zorgt voor een betere grip en reflecteert vanwege zijn vorm ook makkelijker licht.

 

zgm 26 aculeus 5-2024 0418zgm 26 aculeus 5-2024 0434zgm 26 aculeus 5-2024 0419zgm 26 aculeus 5-2024 0423-22Het handvat is gemaakt van blauw gekleurd en gestabiliseerd knoest-hout van een vederesdoorn. Dit stuk is doormidden gezaagd zodat de tekening aan beide kanten van het staal doorloopt en met drie stalen pinnen van verschillende diktes en twee-componenten epoxy aan het staal vastgezet, waarna het met een laag cyano-acrylaat is afgewerkt. Dit geeft het handvat een harde en glimmende beschermingslaag waardoor de kleuren beter overkomen. Aangezien dit hout rechtstreeks tegen het staal kwam, was er geen ruimte voor speling en moest het volledig vlak worden gemaakt. Eerst was ik van plan om tussen het hout en het staal over de volle lengte ingezaagde messing spacers te plaatsen, maar zoals zo vaak besloot ik die uiteindelijk toch achterwege te laten. Ik was bang dat het een nodeloze versiering zou zijn die van het ontwerp en de schoonheid van het hout zou afleiden. In de krop heb ik wel een dikke messing spacer geplaatst, deze is net als een munt rondom ingevijld en zorgt voor een mooiere overgang tussen de kleuren en tekening van het hout en het lemmet. De ovale krop is aan de voorkant naar het lemmet toe afgerond, waardoor er twee holle vlakken ontstaan en de overgang naar het lemmet zachter wordt.

 

zgm 26 aculeus 5-2024 0447zgm 26 aculeus 5-2024 0460Het lemmet is uit 6,3mm dik O2-staal gemaakt. Aan de bovenkant van de lange ricasso zijn links en rechts van de rug vier kleine groeven ingevijld. Deze groeven zijn na het harden niet opnieuw geschuurd en hebben dus nog de donkere kleur van gehard staal. Het lemmet is aan beide kanten scherp geslepen, beide snijvlakken komen bij de ricasso net iets boven de middenlijn (op 6 tienden van de onderkant) bij elkaar. Deze naar elkaar toe krommende lijnen creëren net als op de rug en de buik van het lemmet een lange, scherpe punt. Daar loopt het staal in een lange slanke curve door in het snijvlak. De overgang van ongeslepen naar geslepen staal is uiterst subtiel en alleen te voelen. Van bovenaf bekeken, verwijst de gesegmenteerde rug van het ingevijlde lemmet, dat daarna in een lange scherpe punt uitloopt, naar de gestileerde staart van een schorpioen. Beide snijvlakken zijn hol geslepen, dit zorgt voor dunne en scherpe sneden terwijl de dikkere middenlijn van het lemmet voor de nodige stevigheid zorgt. Op een halve centimeter van de snede is het staal minder dan een halve millimeter dik. Het lemmet heeft een bijzonder agressieve en scherpe punt die dankzij zijn ruitvormige doorsnede toch sterk is. Op slechts een centimeter van de punt is het staal toch nog ruim 2 millimeter dik.

 

zgm 26 aculeus 5-2024 0451zgm 26 aculeus 5-2024 0455Het mes is 33,5 cm lang, het lemmet is 19,5 cm lang, bij de ricasso 4 cm hoog en 6,3 mm dik. Het handvat is bij de ricasso 2,2 cm dik en loopt in een curve naar de achterkant af naar 1,2 cm dikte. Het mes weegt 482 gram en de balans ligt op de lijn van de messing spacer. Omdat de balans van dit soort messen wat verder naar achteren ligt, zijn ze uitermate geschikt om mee te steken. De massa van het mes bevindt zich dan in je vuist, zonder dat het lemmet aan de stootrichting van je hand trekt, terwijl de slanke scherpe snede het mes ook heel geschikt maakt om mee te snijden.

 

De naam van het mes, Aculeus, verwijst op meerdere manieren naar de angel van een schorpioen. Aculeus betekent: doorn, stekel of angel. Zowel de tot angel aangepaste ovipositor van hymenoptera zoals een bij of wesp, als de scherpe punt op de telson, het achterste segment van de staart van de schorpioen waar het gif zit, wordt binnen de biologie aculeus genoemd. Tevens is Aculeus de naam van een vaste ster binnen het sterrenstelsel schorpioen, deze bevindt zich helemaal aan het einde van de staart, precies waar de angel zit.

 

 

Klik hier voor meer foto's van mes no. 26: Aculeus en klik hier voor meer foto's van zelfgemaakte messen.