leikeven 7-2020 2049In een goede foto zoek ik dezelfde kwaliteiten als in een goed schilderij of beeldhouwwerk. Zo’n foto moet ook op een abstract niveau sterk zijn. De voorstelling zelf, datgene wat is afgebeeld, vertelt slechts een gedeelte van het verhaal. De abstracte kwaliteiten van het werk moeten, los van de voorstelling, dus ook overtuigen. Je hebt het dan over aspecten als vorm en restvorm en vlak en lijnenspel. Maar ook beeldaspecten zoals kleur, grijswaarde, gewicht, ritme, diepte en verhoudingen werken als het goed is samen aan een beter beeld. Als deze abstracte beeldkwaliteiten kloppen, kunnen ze net als de voorstelling een emotionele reactie oproepen. In tegenstelling tot de verhalende voorstelling bieden abstracte beeldkwaliteiten echter een complexere ervaring. Deze emotie is vaak moeilijker te duiden, maar daarom niet minder intens. Denk maar aan de bijna religieuze gevoelens die een schilderij van Rothko of een beeld van Moore bij sommigen kunnen oproepen.

 

In landschapsfotografie praat men over compositie, lichtval en ruimte, maar vaak alleen in hoeverre deze de voorstelling ondersteunen. De meeste landschapsfoto’s, enkele waanzinnig mooie daargelaten, vertellen vaak niet veel meer dan het verhaal van de voorstelling en missen daardoor de diepte van een bredere interpretatie en een ervaring op een meer abstract niveau. De landschapsfoto’s waar ik zelf het meeste plezier uit haal, zijn vaak diegene die andere mensen amper aanspreken. Dat zijn de foto’s waarin de voorstelling een dialoog aangaat met de abstractie. Dat nodigt mij uit om beter te kijken en zo’n foto op een ander niveau dan alleen die van de voorstelling te waarderen.