tycho brahe 1546-1946De wetenschapsgeschiedenis kent veel kleurrijke figuren, soms zijn ze zelfs bekender door hun excentriciteit dan door hun ontdekkingen. Zo weten meer mensen dat Tycho Brahe een gouden neus had dan dat hij het gangbare wereldbeeld van Aristoteles om zeep hielp. Het verhaal is vaak interessanter dan de feiten, iets wat Brahe zich volgens mij goed realiseerde aangezien hij nooit enige moeite nam om normaal over te komen, integendeel.

 

Tycho Brahe (1546-1601) was de Deense astronoom die Johannes Kepler van de astronomische gegevens voorzag waarmee hij zijn drie beroemde wetten van de planetaire beweging kon formuleren. Brahe was een buitengewoon begaafd astronoom die vele belangwekkende ontdekkingen heeft gedaan en die zelf zijn, toen ongekend nauwkeurige instrumenten samenstelde. De ontdekking waar hij “wereldberoemd” mee werd was die van een nieuwe heldere ster in het sterrenbeeld Cassiopeia. De ontdekking van deze supernova zette het oude beeld van Aristoteles van een onveranderlijke wereld en hemel op losse schroeven. Ondanks veel aanbiedingen van Europese hoven en instituten bleef Brahe in Denemarken, hij kreeg er een eiland en verwierf 1% van het nationale inkomen. Op zijn eiland bouwde hij een eigen observatorium en werkte hij verder aan zijn instrumenten.

 

Brahe was een opvallende verschijning, hij had een forse Viking snor en zoals gezegd een gouden neus. Zijn eigen neus was hij op twintigjarige leeftijd verloren tijdens een duel over een wiskundige formule en omdat hij niet zonder neus door het leven wilde maakte hij een prothese op maat. Op latere leeftijd onderhield hij nog een geheime relatie met de koningin van Denemarken welke Shakespeare zou hebben aangezet tot het schrijven van Hamlet en vervolgens had hij een helderziende dwerg, die meestal bij hem onder de tafel zat, en ook nog een eland als huisdier. Deze eland overleed echter toen hij van de trap was gevallen, nadat hij teveel bier had gedronken. De dood van Brahe zelf is niet minder interessant. Het verhaal gaat dat hij tijdens een banket te veel had gedronken maar het onbeleefd vond om tussentijds op te staan. Hij bleef zo lang zitten dat uiteindelijk zijn blaas scheurde en hij aan de gevolgen daarvan overleed.

 

Tycho Brahe ’s lichaam is sindsdien aan meerdere autopsies onderhavig geweest. Uit een van de eerdere kwam naar voren dat hij een hoog kwikgehalte in de haren van zijn snor had. Men speculeerde over de kans dat hij zichzelf onwillekeurig had vergiftigd, hij gebruikte kwik om zijn instrumenten te vergulden, of dat hij wellicht was vermoord, misschien zelfs wel door Kepler die zijn gegevens en instrumenten wilde hebben. Uit een later autopsie kwam echter naar voren dat het kwikgehalte niet hoog genoeg was om zijn dood te kunnen veroorzaken. Hoogst waarschijnlijk was de gescheurde blaas dus toch de echte oorzaak van zijn overlijden. Tussen neus en lippen door wisten de wetenschappers in 2010 zelfs nog te bewijzen dat zijn neus niet van goud maar van messing was. Zo heeft het vraagstuk Tycho Brahe de wereld en wetenschap langer beziggehouden dan zijn ontdekkingen, iets wat Tycho volgens mij helemaal niet erg had gevonden.