Het leven heeft een duidelijke voorkeur voor symmetrie. Deze symmetrische opbouw van het leven begint al bij de Mitose wanneer een cel zich voor de allereerste keer, in twee symmetrische delen splitst.

 

De meeste dieren, zoals de mens, hebben een bilaterale symmetrie. Dit betekent dat de ene helft van het lichaam het spiegelbeeld is van de andere helft. Deze spiegellijn loopt meestal van kop tot kont vanaf de rugzijde naar de buikzijde. Er zijn echter ook dieren die een radiale- in plaats van een bilaterale symmetrische vorm hebben. Bij veel van deze dieren, zoals zeesterren, kwallen en zee-egels, ligt de symmetrieas in een lijn loodrecht vanaf de monddelen. De evolutie heeft echter een duidelijke voorkeur voor bilaterale symmetrie. Een bilateraal symmetrisch lichaam is beter gestroomlijnd. Het kan zich gemakkelijker voortbewegen en blijft beter in balans. Als een diersoort bilaterale symmetrie ontwikkelt, gaat dat bijna altijd gepaard met cephalisatie waarbij de zenuwen zich aan één uiteinde van het lichaam concentreren. Dit resulteert in de vorming van een kop met hersenen, waarbij de ogen en mond aan de voorkant van het lichaam komen te liggen.

 

Symmetrische vormen hebben nog een ander voordeel, ze zijn veel gemakkelijker te herkennen. Je kunt vanuit verschillende standpunten sneller een symmetrische- dan een asymmetrische vorm identificeren. Zelfs dieren met een relatief slecht zicht, zoals bijen, zullen een bloem sneller herkennen als deze symmetrisch is.  Deze snelle identificatie is niet alleen handig bij het herkennen van soortgenoten maar ook bij het opmerken van een prooi of roofdier. Hersenen van visueel ingestelde dieren hebben zo’n duidelijke voorkeur voor symmetrie dat dit zelfs een rol speelt bij het bepalen van de partnerkeuze. Vrijwel alle balts- en hofmakerijrituelen zoals dansen en pronken benadrukken balans en symmetrie. Een potentiële partner met een sterker symmetrisch uiterlijk wordt over het algemeen als gezonder en aantrekkelijker ervaren en heeft dus meer kans op het produceren van nageslacht.

 

Als entropie de wet is van het heelal, dan is symmetrie het kenmerk van leven. Alle hogere vormen van leven zijn symmetrisch. Symmetrie betekent balans en evenwicht en staat hierin dus lijnrecht tegenover entropie.

 

lees ook: Entropie en Tijd, Sinister