rue buffon 5-2013 1398Langs de zijkant van de Jardin des Plantes in Parijs loopt de Rue Buffon, vernoemd naar diens voormalige directeur Georges de Buffon (1707-1788). Heel wat eer voor iemand waarvan de wetenschappelijke wereld, waaronder Georges Cuvier, zeer verheugd was toen hij in 1788 stierf.

 

Nadat Georges de Buffon tot directeur van het voormalige Jardin de Roi werd benoemd wist hij dit uit te bouwen tot Jardin des Plantes, het Franse centrum voor natuurwetenschappelijk onderzoek.  Naast zijn uitgebreide financiële en sociale contacten stortte hij zich op zijn meesterwerk, de Histoire Naturelle, générale et particulière (Natuurlijke Historie, in het algemeen en in het bijzonder). Hoewel hij eigenlijk niet echt was gekwalificeerd voor een dergelijk omvattend wetenschappelijk werk was hij toch van plan om de algehele natuurwetenschappelijke kennis in vijftig losse delen uit te geven.

 

poulpe colossal buffonHet was hierbij zijn bedoeling om de gewoonlijk beschrijvende wetenschappelijke werken te overstijgen door een volledige filosofie van de natuurwetenschap op te stellen. Uiteindelijk zijn er “slechts” vierentwintig delen gepubliceerd, maar deze waren wel een enorm succes. De eerste druk uit 1749 was al binnen zes weken uitverkocht en zijn natuurhistorische filosofie werd het best gelezen werk van de 18e eeuw. Het was geschreven voor de rijke aristocratie met geld en veel vrije tijd. De boeken waren fraai geïllustreerd en bloemrijk beschreven maar lang niet altijd even wetenschappelijk verantwoord. Voor Buffon waren het verhaal en de emotie vaak belangrijker dan de feiten en het boek leest dan ook als een theaterstuk. Alhoewel Buffon wel degelijk enkele vernieuwende ideeën en inzichten had was hij er niet wars van om teksten naar de censuur van de kerk of regering aan te passen. Hij vond het belangrijker om in de gratie te blijven en zijn boeken te kunnen publiceren dan in de voorhoede van de wetenschap te vechten, iets wat hem veel kritiek van jonge wetenschappers opleverde. Mede door dit conservatisme hield hij lange tijd veel nieuwe wetenschappelijke ideeën tegen, zo wees hij Linnaeus classificatiesysteem af en vond hij ontdekkingen die via de microscoop werden  gemaakt niet relevant.

 

Toch is Georges de Buffon buitengewoon belangrijk voor de ontwikkeling van de natuurhistorische wetenschap geweest. Dankzij hem kwam deze wetenschap bij het grote publiek in de belangstelling. Men begon privéverzamelingen samen te stellen en bediscuteerde zijn boeken en nieuwe ontdekkingen. Hierdoor ontstond er een interesse in, en geld voor, wetenschappelijk onderzoek. Georges de Buffon heeft de natuurhistorie populair gemaakt en alleen al daarom verdient hij het dat de straat waaraan Jardin des Plantes ligt, het centrum dat hij groot heeft gemaakt, naar hem werd vernoemd.

 

Lees ook: Frémiet: Orang-oetan wurgt en wilde uit Borneo.