De belangrijkste basisregel in goede vormgeving is vorm volgt functie. Het gebruik van een voorwerp dient dus in grote mate te bepalen hoe iets er uit ziet. Je kunt voorwerpen verder best nog versieren of opleuken, zolang dat uiteindelijk maar niet ten koste gaat van het gebruik.

Voor de eerste wereldoorlog droegen de Duitse helmen een ornamentale punt in het midden op de helm. Deze stak als een piek op een kerstboom naar boven en moest de vijand imponeren. Deze zogenaamde Pickelhaube (punthelm) stamt uit 1842. Keizer Frederik Willem IV rustte zijn hele leger uit met deze punthelmen, maar het ontwerp zelf is veel ouder. Willem keek dit ontwerp hoogstwaarschijnlijk af van tsaar Nikolaas I, maar helmen met een ornamentale punt, al of niet voorzien met een sierpluim kwam men al tegen bij de Napoleontische cuirassier.

De Duitse Pickelhaube was gemaakt van hard leer met glimmend brons en zilver beslag en deed het prima bij parades en schermutselingen met sabels, hij bleek echter volslagen ongeschikt voor een loopgravenoorlog. Het relatief zachte leer bood simpelweg niet voldoende bescherming tegen granaatscherven en kogels. Maar het belangrijkste minpunt was toch wel de ornamentale punt van glimmend staal. Telkens als de Duitse soldaten hun hoofd boven de loopgraven uit probeerden te steken, werd de vijand op hun positie geattendeerd en omdat de overigens fraaie helm bar weinig bescherming bood, deden de Duitse soldaten dat met een niet gering risico. Ik kan me zo voorstellen dat de geallieerden zich af en toe glimlachend hebben afgevraagd waarom de Duitsers toch van die rare reflectors op hun helm hadden. 

Als antwoord op alle klachten en slachtoffers aan de Duitse kant ontwierp men een vereenvoudigde Pickelhaube uit dun plaatstaal met een afschroefbare punt. In september 1915 kwam de orde dat deze nieuwere helmen aan het front zonder punt gedragen moesten worden. Sinds 1916 verving men geleidelijk de Pickelhaube door de bekende dikkere Stahlhelm. Dit nieuwe ontwerp was weliswaar een stuk minder extravert maar bood wel een veel beter bescherming en verminderde het aantal hoofdwonden onder de Duitse soldaten met 70%.

Lees ook: Diarree en humor en Vikingen.