messchede zgm 13 1-2022 0934Het heeft even geduurd voor ik aan deze messchede toe kwam, maar uiteindelijk bleek het een erg interessant project. Ik wilde dat de lijnen van de hoes met die van het mes overeenkwamen en nergens door een scherpe hoek zouden worden onderbroken. Het probleem was echter dat het lemmet breder is dan het handvat. Dat zou betekenen dat als ik de schede passend om het handvat zou maken, het lemmet er niet doorheen zou passen, en als ik de schede passend aan het lemmet zou maken het te ruim om het handvat zou komen.

 

messchede zgm 13 1-2022 0935messchede zgm 13 1-2022 0937De uiteindelijke schede is gebaseerd op de tuppi, de schede voor het traditionele Finse puukko mes, die zich kenmerkt door een houten schede-inleg, een hoog om het mes sluitende leren hoes en één enkele verticale naad die zich in het midden achter de schede bevindt.

 

Als eerste had ik een houten schede zo om het lemmet gemaakt dat deze slechts een paar millimeter breder was dan de contouren van het lemmet zelf en net zo dik als het handvat, zodat het zoveel mogelijk op het heft zou aansluiten en er geen scherpe overgangen zouden zijn. Vervolgens heb ik twee stukjes leer zo bijgesneden dat die net zo dik waren als dat de schede aan de zijkanten ten opzichte van het handvat uitstaken. Deze stukjes leer waren zo afgeplat dat ze naar boven en naar de zijkanten toe steeds dunner werden. Vervolgens heb ik het mes samen met de houten schede in cellofaan ingepakt en de twee stukjes leer aan de zijkanten boven de houten schede tegen het handvat met plakband op het cellofaan vastgezet.

 

messchede zgm 13 1-2022 0939messchede zgm 13 1-2022 0941Een stuk tuigleer, dat ik eerst met een spatraam met leerverf had bewerkt, zodat het qua tekening enigszins met het handvat overeen zou komen, liet ik enkele minuten in water weken om het zacht te maken. Dit natte leer is daarna strak om de hele constructie heen getrokken en met kleine klemmen vastgezet. Daarna kon het leer in de juiste vorm een nacht aan de lucht drogen.

 

Eenmaal droog behield het leer zijn vorm en kon van het mes worden losgehaald. Nadat ik het cellofaan had verwijderd, kon ik de houten schede op de juiste plaats in het leer steken en de twee losse stukjes leer op hun plaats lijmen. Toen de lijm droog was, heb ik de naad met een zadelsteek dichtgenaaid en een koordoog door het leer geboord. De overtollige naad is daarna afgesneden, met een afkantmesje bijgesneden en gepolijst. Daarna kon ik de bovenrand van de schede zwart verven en alles invetten. Het riemkoord is van een dunne natte strook leer gemaakt die ik tussen twee klemmen in had opgedraaid. Na drogen heb ik deze door het koordoog gehaald en aan elkaar genaaid.

 

Vanwege de twee stukjes leer die in de schede zijn gelijmd lopen de contouren zonder onderbreking langs de houten schede over in de lijnen van het handvat. De opening van de schede is slechts een fractie groter dan de breedte van het handvat en zorgt dat er precies genoeg ruimte overblijft om het bredere lemmet zonder haperingen in de schede te steken. Het mes wordt door het hout en het leer goed op zijn plaats gehouden en valt er niet uit, zelfs niet als je het geheel ondersteboven houdt en ermee schudt. Ik ben tevreden over het resultaat, het mes past perfect in de schede en de vormen complementeren elkaar.

 

Kijk hier voor het bericht over mes no. 13 en hier voor meer zelfgemaakte messen.