Veel van de mooiste fossielen van trilobiet komen uit Marokko. Bij Alnif, Erfoud en Tabourik vond men in het harde kalksteen van het Atlasgebergte grote hoeveelheden fossielen. Helaas is het erg moeilijk en tijdrovend om deze fossielen uit het gesteente te halen. Omdat kopers veel geld neertellen voor een uniek en compleet exemplaar, bleek het winstgevender deze zelf te maken. Men smeert dus vaak incomplete fossielen af en lakt ze na, voegt losse onderdelen tot een blijkbaar nieuwe of zeldzame soort samen of verwerkt volledige afgietsels van een gaaf exemplaar op een zandstenen ondergrond om de kopie er echt uit te laten zien. Juist omdat er zo veel geld in deze handel omgaat is het percentage vervalste kopieën hoog. Er wordt vermoed dat bijna 90% van de trilobieten die uit Marokko komen, zijn vervalst. Aan het restaureren van enkele kleine details zal vrijwel niemand zich storen, maar als je veel hebt betaald voor een samengesteld fossiel of een afgegoten kopie, voel je je toch genept.

Het is niet makkelijk om tussen al die aangeboden fossielen de “echte” er uit te vissen, zeker niet omdat de vervalsingstechnieken steeds beter worden. Toch zijn er een paar trucs waar je houvast aan kunt hebben. Je kunt pas zien of er zich een fossiel in een stuk gesteente bevindt, als je deze eerst doorbreekt. Daardoor loopt er door elk echt trilobiet fossiel een breuklijn door het fossiel zelf. Als de steen is gebroken en men aan het breukvlak ziet dat er een fossiel inzit, verwijdert men de harde steenlaag die om de trilobiet zit en lijmt men beide vlakken weer aan elkaar. Een, zij het vaak zeer dunne breuklijn, is dus de eerste indicatie dat tenminste een gedeelte van het fossiel echt is. Als men meerdere fossielfragmenten tot een nieuw exemplaar lijmt, ziet men dit vaak het snelst aan de afwijkende symmetrie van het namaakfossiel. Bij het samenstellen is het namelijk erg moeilijk om deze symmetrie en de onderlinge verhoudingen van de delen goed in stand te houden. Een afgegoten kopie kun je soms met een vergrootglas herkennen aan de kleine luchtbelletjes die er bij het uitharden aan de oppervlakte ontstaan. Ook zijn deze afgietsels vaak minder gedetailleerd. Zeker de minuscule gefacetteerde ogen zijn lastig om te kopiëren. Ervaren trilobiet-kopers zie je soms in het fossiel bijten. Je tanden voelen tenslotte het snelst het verschil tussen steen en kunststof. Als een fossiel is afgesmeerd en bijgesneden wordt deze daarna afgelakt om de “restauraties” te verdoezelen. Deze laklaag kun je met een wattenstaafje met aceton vaak wegpoetsen. Dit heeft geen nadelig effect op echte fossielen, zij worden na preparatie vaak nog met aceton ontvet om ze er mooier uit te laten zien. Als je geluk hebt, verandert deze poetsbeurt niets aan je fossiel en brengt hij hoogstens enkele kleine cosmetische restauraties aan het licht. Als je ervan overtuigd bent dat je een vervalste trilobiet hebt gekocht zou je deze als ultieme bewijs natuurlijk nog kunnen doorzagen. Alhoewel ik mezelf dat niet snel zie doen.

Nu heb ik met al deze kennis in mijn achterhoofd onlangs een Marokkaanse trilobiet gekocht. Voor zo ver als ik het kan controleren is dit “eerlijk” fossiel. Hoewel ik er al vrij veel (€155.- na afdingen) voor heb betaald, durfde ik het toch niet aan om een duurdere te kopen. Ondanks dat er enkele waanzinnig mooie en gedetailleerde trilobieten bij waren die drie tot vier keer zo duur waren.