kaskaardespin (uloborus plumipes) 2-2024 0191Dit kleine spinnetje vind je in Nederland eigenlijk alleen in verwarmde plantenkassen. Ze weven daar hun wielwebjes tussen de planten en cactussen. Kwekers zijn er blij mee want ze helpen ze van ongedierte zoals witte vliegjes af. De kaskaardespin is om meerdere redenen bijzonder, zo heeft ze bijvoorbeeld geen gif en gebruikt ze geen lijm op het web om prooien mee te vangen.

 

kaskaardespin (uloborus plumipes) 2-2024 0179kaskaardespin (uloborus plumipes) 2-2024 0177Deze spinnetjes worden slechts zo'n 3 tot 6 mm groot. Als ze met hun poten tegen elkaar ondersteboven en roerloos in hun web hangen, zijn ze niet te onderscheiden van een stukje hout of schors. Het hele web ziet er daardoor vaak uit als een oud verlaten webje waar wat rommel in is blijven hangen.

 

kaskaardespin (uloborus plumipes) 2-2024 0190kaskaardespin (uloborus plumipes) 2-2024 0200Wielwebkaardespinnen zijn onze enige inheemse spinnen die geen gifklieren hebben. Daarnaast bezitten ze een cribellum ("zeefplaat"), een uniek zijdeorgaan dat andere spinnensoorten niet bezitten. Dit cribellum bestaat uit een of twee plaatjes die volledig zijn bedekt met minuscule spintepels. Het zijde dat uit deze organen komt, wordt door de spin met gespecialiseerde haren aan hun achterpoot (calamistrum) bij elkaar tot een dunne draad met een wollige structuur gekamd. Tijdens dit kammen, trekt de spin aan deze draad waardoor er regelmatig gespatieerde wolachtige pluisjes aan komen, die elektrostatisch zijn geladen. Net zoals een ballon, die je over wol wrijft, statisch wordt en ergens aan blijft kleven, komen kleine insecten op deze manier in hun web vast te zitten. Kaskaardespinnen maken een, zelfs voor spinnen uitzonderlijk dunne draad, van slechts enkele nanometers dik. De meeste webben van spinnen meet men in micrometers, wat die van de kaskaardespin dus zo’n duizend maal dunner maakt. Deze uitzonderlijk dunne draden zijn zo klein dat zelfs het allerkleinste insectenpootje erin verstrikt raakt, in combinatie met de elektrostatische lading van de zijdedraden zorgt dit ervoor dat hun prooidiertjes aan het web blijven "kleven".

 

Uloborus vertaalt zich als dodelijke beet en plumipes als gevederde voeten.

 

Lees ook: Muurkaardespin (Amaurobius similis), Driehoekswebspin (Hypiotes paradoxus) en Grote kaardespin (Amaurobius ferox).