Honoré Fragonard (1732-1799) was de neef van Jean-Honoré Fragonard, de bekende Franse kunstschilder. Hij is vooral beroemd geworden vanwege zijn écorchés (gevilde lichamen), anatomische preparaten die verdacht veel op het hedendaagse werk van Gunther von Hagens lijken.

Honoré was een chirurg die na zijn studie als anatoom bij een dierengeneeskundige school ging werken. Hier heeft hij zijn eerste anatomische werkstukken gepresenteerd. Later verhuisde hij naar de École nationale vétérinaire d’Alfort in Maisons Alfort waar hij zes jaar lang als eerste professor in de anatomie werkte. Gedurende deze jaren maakte hij duizenden anatomische stukken en preparaten tot hij, na een reeks van conflicten met de oprichter van de school, in 1771 werd ontslagen op gronde van krankzinnigheid. Hij was toen verplicht om zijn ontleedpraktijken naar zijn huisadres te verplaatsen en hij wist een inkomen te vergaren door zijn preparaten aan de aristocratie te verkopen. Deze écorchés werden bij hen vooral in rariteiten kabinetten tentoongesteld. Fragonards techniek hield onder andere in dat de aderen met hars werden ingespoten en de gedroogde weefsels met vernis en olieverf werden afgelakt. Dit beschermde de weefsels tegen insecten en verrotting en geeft het geheel zijn glanzende uiterlijk. Zijn overgebleven werken zijn te bezichtigen in het Musée Fragonard d’Alfort.

Zijn écorchés, met hun gedeeltelijk ontlede lichamen waarbij de spieren als kleding over ontblote aderen en zenuwen hangen, roepen meteen de vergelijking met Gunther von Hagens zijn “plastieken” op. Toch is er een wezenlijk verschil. Ondanks dat beiden de lichamen in dramatische en levendige houdingen plaatsen, zit het grote verschil in de emotie en dramatiek die deze preparaten tentoonstellen. Von Hagens werken zijn steriel en onpersoonlijk. Die van Fragonard zijn ronduit verontrustend. Werkstukken als “man met kaak” lijken te zijn ontstaan vanuit een vertroebelde geest. Fragonard’s anatomische stukken kijken je bijna beschuldigend aan. Alsof ze zijn begiftigd met de emoties waaruit ze zijn ontstaan.

lees ook: 69.615,00 Euro, anatomische modellen