nijlkrokodil 2-2023 6428Dit is niet zo maar een oog. Dit oog is het gevolg van een 200 miljoen jaar lange evolutie die ervoor heeft gezorgd dat een krokodil zijn prooi zonder met zijn ogen te bewegen, toch kan volgen.

 

Mensen zien details met hun fovea, een kleine ronde inzinking midden in de gele vlek van het netvlies. Hier bevinden zich alleen kegeltjes en deze zijn ook nog eens kleiner en dichter op elkaar geplaatst. Dit zorgt ervoor dat we daarmee scherper kunnen zien, maar wel onze ogen moeten bewegen als we iets willen volgen. Bij krokodillen is hun fovea geen klein kuiltje maar een horizontale band op het netvlies. Deze band zorgt ervoor dat zij in horizontale lijn details kunnen waarnemen zonder daarvoor hun ogen te hoeven bewegen. Dit voorkomt nodeloze rimpelingen in het water en verkleint de kans dat een prooi wordt gealarmeerd door beweging. Daarnaast hebben ze net als katten en spinnen een reflecterende laag achter hun netvlies die hun nachtzicht enorm verbetert en ook nog een doorzichtig derde ooglid, dat ze als een duikbril gebruiken om onderwater beter te kunnen zien.

 

Maar hun ogen zijn niet het enige bijzondere aan krokodillen. Ze hebben een lichaamsbouw die ruim 200 miljoen jaar oud en enorm succesvol is. Verder zijn het ook nog meesters in camouflage, gebruiken ze meerdere vormen van onderlinge communicatie, waaronder infrasoon geluid, werken ze regelmatig met elkaar samen, hebben ze een onderlinge hiërarchie, gebruiken ze gereedschappen, hebben ze de sterkste bijtkracht van alle dieren (ca 10x sterker dan die van een witte haai), bezitten ze buiten een goed zicht ook een uitstekend geurperceptie en gehoor, zijn ze supersnel (ze halen ruim 30 km per uur in het water)  en zorgen ze goed voor hun jongen. Verder hebben ze het sterkste maagzuur van alle gewervelden en kunnen ze zelfs botten, hoeven en horens verteren. Sommige soorten kunnen een uur lang onder water blijven en een jaar lang zonder voedsel. Evolutionair gesproken zijn krokodillen één van de meest succesvolste dieren op aarde.

 

Krokodillen zijn geen domme reptielen, ze zijn veel intelligenter dan we vaak denken. Het zijn slimme en nieuwsgierige dieren die zelfs in staat blijken om menselijke woorden te onderscheiden. Ze geven blijk van hogere cognitieve functies, zoals het plaatsen van valstrikken, complexe onderlinge samenwerking en speelsheid.

 

Deze nijlkrokodil is bij de Beekse Bergen gefotografeerd. In het kabbelende water was hij bijna onzichtbaar, de reflecties van het wateroppervlak liepen naadloos over in zijn natte schubben. Het enige dat opviel was dat fascinerende oog, dat mosgroene juweel, dat, als je er eenmaal in had gekeken, je niet meer los liet.  

 

 

Lees ook: Ernest Barrias: Les Nubiens dit aussi Les chausseurs d’Alligators aka The Alligator Hunters, Spinnenogen en Caesar en Lucy, oogwit en antropomorfismen.