Bij veel sociale wespen, zoals de bekende limonadewespen, is er per commune slechts één koningin en deze is aanzienlijk groter dan de werksters. Hierdoor kan er geen enkele twijfel ontstaan over haar rol binnen de wespenkolonie. Maar bij sommige sociale wespen, zoals de Franse veldwesp, zijn er tegelijkertijd meerdere koninginnen en die zien er net zo uit als de werksters. De zogenaamde alfa-koningin legt dan de meeste eieren, gevolgd door de bèta-koningin, enzovoorts. Deze koninginnen zijn gezamenlijk de baas over de werksters en onderhouden een strenge onderlinge hiërarchie. Het is dus belangrijk dat zij elkaar kunnen herkennen. Deze veldwespen zijn in staat om elkaar, aan de hand van de zwart-gele patronen op hun gezichten, te identificeren. Sociale wespen met slechts één koningin hebben deze behoefte niet en dus zijn de tekeningen op hun kop ook veel minder divers.

Vroeger werd gezichtsherkenning gezien als iets dat uniek was voor de mens en één van de kenmerken van bewustzijn. De laatste decennia beginnen we er echter achter  te komen dat niet alleen primaten, maar ook olifanten, schapen, eksters en dus zelfs ook sommige insecten onafhankelijk van elkaar gezichtsherkenning hebben ontwikkeld. Deze vorm van convergente evolutie bewijst dat zoiets schijnbaar complex als het visueel identificeren van soortgenoten niet afhankelijk is van de herseninhoud en roept interessante vragen op over bewustzijn bij dieren.

De minuscule zenuwknopen van de Franse veldwesp blijken zelfs in staat tot abstracte redenaties. Zo kunnen ze logische deducties maken die men transitieve gevolgtrekking noemt. Als A groter is dan B en B is groter dan C, dan volgt dat A groter moet zijn dan C. Een logische gevolgtrekking die men tot voor kort beschouwde als een teken van intelligentie. Ik verwacht dat de komende jaren de grenzen van bewustzijn en intelligentie tussen mensen en dieren flink worden geslecht en dat deze kwaliteiten  steeds minder exclusief aan onze soort zullen worden toegeschreven.

Franse veldwespen bouwen kleine open nesten van maximaal 100 cellen. Deze wespen hebben een iets afgeplatter lichaam dan van de Duitse wesp en oranje voelsprieten. Bij de mannetjes zijn de uiteinden van deze voelsprieten iets gekromd. Verder hebben mannetjes groene ogen en de vrouwtjes zwarte. De Franse veldwesp wordt in de volksmond ook wel Franse papierwesp genoemd. In tegenstelling tot de bekende Duitse- of limonade wesp zijn veldwespen niet in zoetigheid geïnteresseerd en vallen ze dus ook zelden mensen lastig, maar ze kunnen overigens wel steken. Veldwespen maken hun nesten van houtpulp en houden deze waterdicht met proteïnen in hun speeksel. Deze proteïnen werken zo goed dat ze in gekloonde vorm industrieel worden ingezet bij de fabricage van biologisch afbreekbare drones.

Lees ook: Convergerende evolutie, De mens wordt steeds dommer, Homo communicans, Rozenbladwespen (Caliroa aethiops), Eikengalwesp (Cynips quercusfolii), Bladluismummie van Discritulus planiceps en IQ.