In de jaren 90 van de vorige eeuw beschreef Joseph Overton het kader van het politiek acceptabele debat. Een beperkend kader waarbinnen politici zich bewegen, niet omdat zij dat verkiezen, maar omdat er grenzen zijn waarbinnen zij zich veilig kunnen bewegen als ze ge- of herkozen willen worden. Er zijn nu eenmaal onderwerpen waar ze zich liever niet aan branden. Dit kader is niet vast omlijnd en verschuift tezamen met de veranderende ideeën binnen een maatschappij. Het is hierbij belangrijk om je te realiseren dat, hoewel er binnen een maatschappij natuurlijk ontelbaar verschillende opvattingen bestaan, politici zich bewust tot de meest geaccepteerde beperken, omdat sommige ideeën nu eenmaal onbetamelijk worden geacht. Dit kader van in de politiek bespreekbare onderwerpen, noemt men nu The Overton Window.

Waren er een aantal jaren geleden nog zaken die buiten dit kader lagen, die je als politicus niet deed (zoals liegen) of besprak (discrimineren of deporteren van bevolkingsgroepen), sinds Donald Trump zich verkiesbaar heeft gesteld, lijkt het erop dat geen onderwerp meer taboe is. Trump dankt zijn populariteit aan het feit dat hij op de onderbuikgevoelens van kiezers inspeelt. Hij kan ongestraft de grootste onzin uitkramen en liegen en beledigen zonder angst voor represailles. Zijn kiezers hebben er voor gekozen om hem te vertrouwen. Hij zegt, wat ze zelf niet durfden verwoorden en legitimeert daarmee hun angsten. Wat zijn tegenstanders ook beweren, wat de media ook bericht, het glijdt van Trump af. Veel kiezers zijn het vertrouwen in de gevestigde orde en de politiek volledig kwijtgeraakt en luisteren niet meer naar rede of argumenten. Ze zijn bang en moe en zoeken snelle en makkelijke oplossingen voor hun problemen. Dus luisteren ze naar hun onderbuik en hun emoties, rede heeft hier niets mee te maken.

Ik ben bang dat we binnenkort met President Trump te maken krijgen. Niet omdat hij zo geliefd is, of omdat hij de beste kandidaat is, maar omdat veel Amerikanen Hillary niet vertrouwen, omdat ze haar zien als een vertegenwoordigster van de “oude” politiek en helaas ook omdat ze een vrouw is. Ik ben bang dat veel conservatieve blanke Amerikanen dat na een zwarte president niet trekken. Amerika is boos en rammelt aan zijn kooi. Men gaat massaal op Trump stemmen om dezelfde redenen als waarom Groot Brittannië de EU gaat verlaten.

We gaan een nieuw tijdperk in, één waarin de rede door emoties de mond wordt gesnoerd en onbetamelijkheid geen grenzen kent. Dit is des te alarmerender aangezien Trump geen alleenstaand fenomeen is. Ook dichterbij, in Duitsland, Frankrijk en Nederland groeit de aanhang van angst-propaganderende politici.

Lees ook: Democratie en schuttingtermen, Het politieke spel en Brexit Regrexit.