grote wenteltrap (epitonium scalare) 12-2013Deze 2,5 tot 7cm grote, gedraaide schelp was ooit één van de meest begeerde objecten ter wereld. In de 17e en het begin van de 18e eeuw stond hij bekend als extreem zeldzaam. Er waren er slechts drie bekend. Eén behoorde toe aan Cosimo de Medici, één aan de rijke Delftse verzamelaar Johan de la Faille en één aan een onbekende verzamelaar in Engeland. Er werden enorme sommen geld voor deze schelpen geboden én geweigerd. Zelfs toen men dankzij verbeterde duiktechnieken meer van deze schelpen vond, bleven ze gewild en kostbaar. Hoewel ze momenteel heel wat minder zeldzaam zijn hebben ze nog niets van hun allure en schoonheid verloren.

 

Volgens onbevestigde verhalen maakte men vroeger in China van rijspasta exacte kopieën die men als echt verkocht. Als een gelukkige verzamelaar zijn schelp daarna probeerde te wassen loste deze in het water echter weer op. Om die reden werden er regelmatig kleine stukjes van gekochte schelpen afgebroken om ze op echtheid te controleren. Momenteel zijn deze schelpen redelijk algemeen en zou men een klein kapitaal neerleggen voor een intacte kopie.

 

De schelp dankt haar Latijnse naam Epitonia scalare aan haar vorm, scalare betekent ladder of trap, het Franse woord voor trap, escalier is hier ook van afgeleid. De Engelse naam Precious wentletrap komt van het Middel-Nederlandse wendeltrappe. De tere windingen van deze schelp raken elkaar nergens. Ze zijn door rijen van axiale witte ribben (costae) met elkaar verbonden. Deze ribben zijn de uiteinden van de vroegere mondopeningen en liggen als de spijlen van een wenteltrap om de windingen.

 

Grote Wenteltrappen leven in de Indo-Pacifische wateren van de Japanse eilanden tot aan de Rode Zee. Ze voeden zich op zo’n 50 meter diepte op zandige en rotsachtige bodems met anemonen. Als de slak sterft, scheidt ze een paarse kleurstof uit. Er wordt wel gesuggereerd dat ze deze stof tijdens haar leven als verdovingsmiddel voor haar prooi gebruikt. Het zijn protandrische hermafrodieten die om zelfbevruchting te voorkomen als mannetje beginnen en daarna naar vrouwtje veranderen. De eieren worden in capsules gelegd en met zandkorrels bedekt. Deze capsules zijn aan een lange elastische draad die door de voet van het dier wordt gemaakt bevestigd.

 

Lees ook: Semper Augustus.