Knopen leggen hoort bij mensen. Er zijn knopen gevonden die meer dan 9000 jaar geleden zijn gelegd. Voor veel beroepen is een goede kennis van knopen nog steeds onontbeerlijk. Knopen zijn door onze geschiedenis heen dan ook voor de meest uiteenlopende doeleinden gebruikt. Mensen leggen knopen om hun dieren mee vast te zetten, hun zeilen te trimmen, hun schoenen of stropdas mee te strikken, voor bruggenbouw, chirurgie en zelfs voor magie. Knopen zijn zo oud als de mensheid zelf.

 

herculesknoopDe reefknoop, vierkante knoop of platte knoop, is een zogenaamde verbindingssteek die al bekend was bij de holenmens. Het is een gemakkelijk te leggen knoop die wordt gebruikt om twee stukken koord met elkaar te verbinden. Je legt hem door eerst een overhandse knoop links over rechts te leggen en daarboven nog één maar dan rechts over links. Op die manier ontstaat er een knoop waarbij beiden stukken touw een mooie lus om elkaar heen vormen. Als je in plaats van het eind van het touw een lusje gebruikt krijg je de bekende veterstrik. De reefknoop is beduidend sterker dan het ‘oude wijf’ een vergelijkbare knoop waarbij je niet ‘links over rechts en rechts over links’ maar beide knopen in de zelfde richting legt. Ondanks dat de reefknoop niet goed voldoet als er veel kracht op de lijn komt te staan is het een goede platliggende knoop die minder snel schuift en beknijpt dan het oude wijf. Hij werd vrijwel overal voor gebruikt en lijkt spontaan op verschillende plaatsen te zijn ontstaan. Hij dankt zijn moderne naam aan de scheepvaart waar hij werd gebruikt om de zeilen mee te reven. Bij de oude Grieken stond hij bekend als de Herculesknoop (Herakleotikon hamma). Bij de Romeinen legden vrouwen deze knopen in een touw om het middel in de hoop dat hen dit vruchtbaarder zou maken (Hercules had 70 kinderen). De Romeinse historicus Plinius de Oudere (23-79) schreef dat wonden die met deze knoop werden verbonden, sneller genazen. Medische hulpverleners gebruiken deze knoop nu nog steeds om verbanden mee te knopen.