Het lijkt wel alsof we steeds minder blozen. Het is alweer even geleden dat ik iemand met zo’n warme, oprechte blos op de wangen heb gezien. Het werkt altijd weer vertederend. Iemand die bloost kan zich (nog) schamen en dat is behoorlijk verfrissend in deze samenleving.

Darwin besteedde in zijn “The expression of the Emotions in Man and Animals” een heel hoofdstuk aan blozen. Hij noemde blozen “de meest menselijke van alle expressies”. We worden rood in het gezicht als we ons schamen, boos zijn of vernederd worden maar ook als we worden geprezen, worden bedankt of verliefd zijn. Zijn tijdgenoten, zoals Burgess, dachten dat men bloosde vanuit een moreel besef. Darwin stelde echter dat men bloost omdat men zichzelf ziet door de ogen van een ander. Dit veronderstelt cognitieve vermogens die baby’s en dieren niet bezitten en daarom kunnen zij ook niet blozen.

Vanuit evolutionair oogpunt bezien lijkt het vreemd dat we blozen. Als we ons bewust zijn van hoe een ander ons ziet en ons daardoor ongemakkelijk voelen is het dan wel logisch dat we, door te blozen daar zo duidelijk de aandacht op vestigen? Het mooie van blozen is dat het vrijwel de enige uiting van emotie is die we niet kunnen controleren of spelen. Het is een visueel teken van oprechtheid. Het toont ons ongemak en werkt daardoor als een teken van verzoening, een visueel excuus. Dit is sociaal gezien zeer nuttig, het zorgt voor een beter begrip binnen een groep en werkt agressieverlagend. Onderzoek heeft aangetoond dat we iemand minder negatief beoordelen als een fout vergezeld gaat met blozen.