blaaswier (fucus vesiculosus) 9-2014 3926-Aan de vloedlijn vind je regelmatig stukken blaaswier (Fucus vesiculosus), meestal zwart verkleurd en hard maar altijd herkenbaar aan de luchtblazen. Blaaswier wordt al sinds de oudheid gegeten. Het is rijk aan polyfenolen en kan tevens gebruikt worden als cholesterolverlager, ontstekingsremmer of om het menstruatiepatroon te normaliseren. Er wordt ook vermoed dat blaaswier consumptie kan bijdragen aan het verlagen van de kans op kanker. In de oudheid (Plinius beschreef het als zee-eik) werd het vooral als medicijn tegen astma, huidziektes en kliergezwellen ingezet. Economisch bezien heeft blaaswier een groot belang voor de farmaceutische en voedingsindustrie. In Japan bestaat meer dan 10% van de voedselinname uit blaaswier.

 

Blaaswier werd vroeger ook ingezet om de kwaliteit van landbouwgrond te verbeteren. Men gebruikte het als een snel afbreekbare bodembedekker en als compost. Binnen de biologische landbouw wordt blaaswier nog benut om er een plantengier van te maken, een verdund compost met veel meststoffen.

 

Blaaswier bevat hoge concentraties Jodium. In 1811 vermengde de scheikundige Bernard Courtois verbrande as van blaaswier met geconcentreerd zwavelzuur, door dit te verhitten ontsnapten er violette dampen die zich bij afkoeling tot jodium kristalliseerden. Courtois besloot zijn nieuw ontdekte kristallen naar diens kleur te vernoemen. De naam Jodium is afgeleid van het Griekse iodes dat violet betekent. Dit verbasterde zich in het Latijn later tot iodum. In 1822 begon Courtois met het produceren van Jodiumzouten en in 1838 ontving hij de som van 6000 franken als onderdeel van de Montyon Prijs van de LÁcademie Royale des Sciences, voor de medicinale toepassingen van Jodium. Het is hem echter nooit gelukt om munt uit zijn ontdekking te slaan. Hij stierf op 62 jarige leeftijd, in zijn overlijdensbericht schreef het Journal de Chimie Médicale het volgende: “Bernard Courtois, de ontdekker van Jodium, stierf in Parijs op 27 september 1838, hij liet zijn weduwe berooid achter. Als hij op zijn uitvinding patent had aangevraagd, zou hij een enorm landgoed hebben gehad”. Courtois heeft tevens meegewerkt aan het isoleren van morfine uit Opium, nog een prestatie die hem weinig heeft opgeleverd, maar die net als Jodium de wereld van de medische wetenschap voor altijd heeft veranderd.