Dr. Louis Auzoux (1799-1880) maakte prachtige anatomische modellen uit papier maché. Als anatomie student had hij gemerkt hoe kwetsbaar de gangbare wasmodellen waren en bovendien miste hij de mogelijkheid om de bestaande modellen uit elkaar te kunnen nemen. Echte weefsel preparaten waren meestal vervormd, verkleurd, slecht houdbaar of moeilijk te bestuderen. Zijn papier maché modellen waren niet alleen minder kwetsbaar ze gaven de anatomiestudent ook de mogelijkheid om allerlei organen in relatie tot het geheel te bestuderen. Het Museum Boerhave heeft nog een groot aantal van zijn anatomische modellen in de collectie. Auzoux beperkte zich niet tot de menselijke anatomie hij maakte ook modellen van apen, vogels en zelfs insecten of slakken.

Omdat men toen nog niet in staat was om goede weefselpreparaten te maken lijkt het er op dat papier maché een bruikbaar alternatief was. Nu kunnen we dat echter wel. Zoals Dr. Gunther van Hagens met zijn vele tentoonstellingen heeft bewezen. Door middel van zijn “plastinatie” methode is hij in staat de meest kwetsbare weefsels te conserveren. Zijn modellen zoals die van Auzoux dan verouderd? Blijkbaar niet want men gebruikt nog steeds dergelijke modellen bij het anatomische onderricht, alleen zijn ze nu van plastic in plaats van papier maché. Welk doel dienen Dr. Hagens “modellen” dan? In zijn Body Works tentoonstellingen probeert hij, zoals hij zelf aangeeft, “de verschillende structuren en systemen van de menselijke anatomie te tonen”. Hij doet dit door de lichamen in verschillende levensechte poses te plaatsen. Dat men gefascineerd is door deze tentoonstellingen bewijst het bezoekersaantal. In totaal zijn er al meer dan 26 miljoen toeschouwers geweest. Zouden zij echter ook zijn gekomen voor Auzoux zijn papier maché modellen?

Dr. Hagens heeft meerdere malen de publiciteit gezocht. Zo voerde hij in 2002 in een theater in Engeland een openbare autopsie uit. Voor het eerst in 170 jaar werd dit publiekelijke gedaan, de zaal was helemaal uitverkocht. In 2003 zou hij tijdens een televisie uitzending aan een donorlichaam “anatomische verbeteringen en aanpassingen” uitvoeren. Hij had om een lichaam van een terminale patiënt gevraagd, deze trok zich echter onder alle ontstane commotie op het laatste moment terug en de voorstelling ging niet door. In 2004 bood hij de langste mens ter wereld aan om hem na zijn dood gratis te conserveren en zijn lichaam op te nemen in zijn Institute of Plastination. De 2.48mtr. lange man weigerde. Al deze gevallen zijn publicitair breed uit gemeten. Hierin is Dr. Gunther Hagens buitengewoon succesvol. Hij probeert ons echter niet “de verschillende structuren en systemen van de menselijke anatomie” te tonen. Hij voorziet ons in een heel nadere behoefte. Hij plaatst zijn sculpturen in heroïsche en bevallige poses en overgiet het geheel met een educatief laagje. Hij heeft het griezelen net genoeg weten af te zwakken om ons te overtuigen dat we niet vanwege onze fascinatie met dood en lijken naar zijn tentoonstelling zijn gekomen maar om onze wetenschappelijke behoeften te bevredigen. Maar de afschuw staat het esthetisch genot hier in de weg en de educatie is slechts een smoes waaronder we onze fascinatie verstoppen.