Het eerste deel van de beroemde Millennium trilogie van Stieg Larsson, Mannen die vrouwen haten, heeft twee sterke verfilmingen voortgebracht. Eerst een Zweedse en zoals tegenwoordig vaak gebeurt, daarna een Amerikaanse. Nu kan ik niet meedoen aan de discussie welk van deze twee verfilmingen het boek de meeste eer aan doet. Ik heb de boeken niet gelezen en ben dat ook niet van plan. Ik vergelijk liever beide films.

De Zweedse verfilming van Niels Arden Oplev uit 2009 zag ik het eerst. Een groezelige film met mooie rollen van Noomi Rapace als Lisbeth Salander en Michael Nyqvist als Mikael Blomkvist. David Finchers versie uit 2011 is iets gelikter maar zeker zo goed. Salander wordt hierin gespeeld door Rooney Mara en Blomkvist door Daniel Craig. Beide films zijn het kijken meer dan waard. Het is verbazingwekkend hoeveel ze op elkaar lijken zonder directe kopieën te zijn geworden. In beide films wordt de relatie tussen Salander en Blomkvist goed belicht, maar er zijn subtiele verschillen.

Noomi Rapace en Rooney Mara spelen allebei een prachtige Lisbeth Salander. Mara toont niet alleen de emotionele afstandelijkheid en intelligentie die haar karakter zo sterk maken maar ook de kwetsbaarheid die ervoor zorgt dat je haar teleurstelling op het einde van de film begrijpt. Toch is Rapace feller en gevaarlijker en voor mij de interessantere Salander.

Dit verschil wordt meteen duidelijk in de scene waarin Salander in de metro wordt aangevallen. In de Zweedse versie wordt ze lastig gevallen door een groep dronken jongens. Ze weet ze krabbend en schoppend van zich af te slaan. In de Amerikaanse versie wordt haar laptop gestolen. Ze achtervolgt de dief, weet haar laptop terug te krijgen en ontsnapt op spectaculaire wijze over de roltrap. Beide scenes laten zien dat Salander van zich af weet te bijten, maar de Zweedse is rauwer.

Een ander verschil is de manier waarop de seksuele relatie tussen Blomkvist en Salander zich ontwikkelt. In de Zweedse versie houdt Salander volledig het initiatief. Deze versie toont goed haar ongrijpbare en onafhankelijke karakter terwijl de Amerikaanse versie meer haar kwetsbaarheid benadrukt.

De verschillende relaties tussen de twee hoofdpersonen verklaart ook de verschillende eindes tussen de Zweedse en Amerikaanse versie. In de Zweedse versie verdwijnt Salander met miljoenen aan gestolen geld uit Blomkvist’s leven en laat hem vol bewondering achter. In de Amerikaanse versie komt ze na de diefstal terug naar Zweden en koopt voor Mikael een kerstcadeau. Dit gooit ze echter teleurgesteld weg als ze hem met Erica ziet lopen. Beide eindes zijn mooi en in overeenstemming met de personages van de verschillende versies. De één is niet beter dan de ander, toch heb ik voorkeur voor de eigenzinnige en minder afhankelijke Salander die Oplev neerzet.